Door Stef Smit 

Wat een bezoek zou worden aan het oldtimermuseum werd door omstandigheden een bezoek aan het AVOG (Achterhoekse Vliegtuigwrak Opgravers Groep) crashmuseum in Lievelde. De snert na afloop bij de welbekende herberg 'Erve Kots; bleef gelukkig hetzelfde! 

Een onverwacht andere middag dus, maar daar bleken de 23 tractionisten achteraf geen spijt van te hebben. Het was indrukwekkend....

De Achterhoek lag in de tweede wereld oorlog precies onder de route van duizenden geallieerde bommenwerpers die richting het RUHRgebied vlogen om de Duitse oorlogsindustrie te bombarderen. Er zijn in Nederland zo'n 7500 vliegtuigen neergestort waarvan ongeveer 400 in de Achterhoek. Het AVOG is in 1972 tot stand gekomen op initiatief van Jan Geerdink en Peter Monasso. Zij zijn begonnen met het bergen van de wrakstukken, met daarin heel vaak nog de menselijke resten. Hun doel was enerzijds de nabestaanden van de vermisten op te sporen en anderzijds dit stukje geschiedenis van de Achterhoek vast te leggen.

Bij binnenkomst in het museum waren er direct de stellages met de opgegraven resten van dodelijke bommenwerpers, (voor die tijd) supersnelle jagers vaak uitgerust met indrukwekkend grote Rolls-Royce Motoren, Lancasters, B17's, Wellingtons, Spitfires, Mustangs, Mosquito's en Hurricanes. 

Nadat we daar wat hadden rondgekeken, vertelde Jan Geerdink in de filmzaal met veel kennis en passie over wat inmiddels zijn levenswerk is geworden, het crashmuseum. Nog steeds blijken er stukjes uit de puzzel van de lijst der vermisten re worden ontdekt.

De film die we daarna zagen, gaf een beeld van de veelal jonge helden uit Canada, America en Engeland die voor onze vrijheid streden, sneuvelden en nooit terugkwamen op de thuisbasis. Hun foto's daarbij gaf de film een extra indrukwekkende dimensie. Ook was er het verslag van een enkele piloot de crash had overleefd en na een lange weg door bezet gebied met de hulp van plaatselijke bevolking de vrijheid terug vond.  Ik kan iedereen adviseren te gaan luisteren naar het indrukwekkende verhaal van deze gepassioneerde initiatiefnemer. 

De tentoongestelde wrakstukken zijn de stille getuigen van een historische strijd die vele levens heeft gekost van gewone, in een heldenrol gedwongen, mensen, zodat wij nu in een vrije maatschappij kunnen leven.